مزایا و معایب فناوری نانو چیست؟

مقدمه

مفهوم شکل‌دادن و ترکیب ماده در مقیاس اتمی و مولکولی، فناوری نانو نامیده می‌شود. فناوری نانو شامل علوم پایه، پزشکی، مهندسی، محاسبات و رباتیک در بازه‌ی ۱ تا ۱۰۰ نانومتر است. فناوری نانو امکان ایجاد انواع پیشرفته‌تر و سریع‌تر رایانه‌ها، منابع انرژی کارآمد و درمان‌های دارویی و پزشکی را فراهم می‌کند. از طرفی معایب احتمالی این فناوری شامل مشکلات اقتصادی و تهدیدهای احتمالی برای امنیت، بهداشت و محیط زیست است.

مزایای فناوری نانو

مزایای فناوری نانو در زمینه‌ی تولید

فناوری نانو در حال حاضر مواد جدیدی را در دسترس ما قرار داده است که می‌توانند بسیاری از زمینه‌های تولید را متحول کند. به عنوان مثال، نانولوله‌ها و نانو ذرات، که لوله‌ها و ذراتی هستند که فقط از چند اتم تشکیل‌ شده‌اند و آئروژل‌ها‌، محصولاتی که از مواد بسیار سبک و محکم با خواص عایق بندی چشم‌گیر تشکیل شده‌اند‌، می توانند راه را برای تکنیک‌های جدید و تولید محصولات برتر هموار کنند. علاوه‌براین، ربات‌هایی که فقط چند نانومتر طول دارند، نانوبات نامیده می‌شوند و نانو کارخانه‌ها می‌توانند به ساخت مواد و اشیا جدید نیز کمک کنند.

مزایای فناوری نانو در زمینه انرژي

فناوری نانو ممکن است روش های بازیابی و استفاده از انرژی را دگرگون کند. به‌طور خاص، این احتمال وجود دارد که فناوری نانو با کاهش هزینه ساخت صفحات خورشیدی و تجهیزات مرتبط، استفاده از انرژی خورشیدی را اقتصادی‌تر کند. در نتیجه دستگاه‌های ذخیره انرژی کارآمدتر می‌شوند. فناوری نانو همچنین روش‌های جدید تولید و ذخیره انرژی را ایجاد کرده است.

مزایای استفاده در الکترونیک و محاسبات

رشته الکترونیک قرار است با فناوری نانو متحول شود. به عنوان مثال نقاط کوانتومی درواقع سلول‌های ریز تولید‌کننده نور هستند که می‌توانند برای روشنایی یا برای اهدافی مانند صفحه نمایش گوشی موبایل، تلویزیون و… مورد استفاده قرار گیرند.

تراشه های سیلیکون نیز می‌توانند حاوی میلیون‌ها جزء باشند، اما این فناوری در تلاش برای رسیدن به حداقل مقدار ممکن از اجزاء است. با استفاد ه از فناوری نانو در یک منطقه خاص، مدارها به‌قدری کوچک می‌شوند که اگر یک مولکول از جای خود خارج شود مدار دیگر به‌درستی کار نمی‌کند. درواقع فناوری نانو اجازه می‌دهد تا مدارها با دقت بسیار بالایی در سطح اتمی ساخته شوند.

مزایای پزشکی

فناوری نانو این پتانسیل را دارد که پیشرفت‌های عمده‌ای در زمینه پزشکی داشته باشد. به‌عنوان مثال با استفاده از فناوری نانو نانو ربات‌ها را می‌توان به داخل رگ‌های بیمار فرستاد تا انسداد رگ‌‌ها را از بین ببرد. از طرفی جراحی‌ها می‌توانند بسیار سریع‌تر و دقیق‌تر شوند، آسیب ها را می‌توان سلول به سلول ترمیم کرد و حتی ممکن است با از بین بردن ژن‌های آسیب دیده، شرایط ژنتیکی افراد بهبود یابد. همچنین می‌توان از فناوری نانو برای تولید دارو و کاهش عوارض جانبی ناشی از آن‌ها استفاده کرد.

معایب فناوری نانو

تاثیرات محیطی

سناریوهای منفی و عجیب‌وغریبی درمورد نگرانی‌های آینده توسط متخصصان فناوری نانو بیان شده‌است. به عنوان مثال: سناریوی ترسناکی با اصطلاح “Grey goo” وجود دارد که طبق این گفته، در آینده نانو ربات‌ها با تکثیر خود همه چیز را در اطرافشان مصرف می‌کنند تا کپی‌هایی از خود تهیه کنند! این اصطلاح اولین بار توسط یک مهندس آمریکایی به نام “اریک درکسلر” در کتابش با عنوان Engines of Creation (1986) ابداع شد.

زمانی درباره‌ی این تئوری که با عنوان “کابوس فناوری نانو” نیز از آن یاد می‌شود، بحث‌های گسترده‌ای شده بود اما دیگر تهدیدی معتبر تلقی نمی‌شود. با این حال، هنوز هم ممکن است اثرات منفی بر روی محیط زیست وجود داشته باشد زیرا سموم و آلاینده‌های احتمالی جدیدی توسط فناوری نانو ایجاد خواهد شد.

تحولات اقتصادی

این احتمال وجود دارد که فناوری نانو، مانند سایر فناوری های قبل از خود، تغییرات عمده‌ای را در بسیاری از زمینه‌های مالی و اقتصادی ایجاد کند. اگرچه محصولات ساخته شده توسط فناوری نانو در ابتدا اقلام کمیاب، لوکس یا تخصصی گران قیمت خواهند بود، اما با افزایش در دسترس بودن آن‌ها، بازارهای بیشتری تأثیرات اقتصادی را احساس خواهند کرد. از طرفی برخی از فناوری‌ها و مواد ممکن است از رده خارج شوند و این موضوع سبب شود که شرکت‌های متخصص در این زمینه‌ها از فعالیت دست بکشند. بنابراین تغییر در فرآیندهای تولید که توسط فناوری نانو ایجاد شده است ممکن است منجر به از دست رفتن مشاغل شود.

حریم خصوصی و امنیت

فناوری نانو امکان دستگاه های ضبط میکروسکوپی را افزایش می‌دهد، که عملاً قابل تشخیص نیست. به‌طور جدی‌تر‌، این امکان وجود دارد که فناوری نانو قابل سلاح‌سازی باشد. سلاح‌های اتمی به‌راحتی ساخته می‌شوند و مشکلات جدیدی نیز ایجاد می‌کنند. شاید تاکنون ، اصطلاح “گلوله هوشمند” را شنیده باشید، یک گلوله رایانه‌ای که می تواند بسیار دقیق کنترل‌شده و هدف گیری کند. این تحولات ممکن است یک مزیت برای ارتش محسوب شود. اما اگر این تکنولوژي به دستان فرد اشتباهی بیفتد، عواقب آن وحشتناک خواهد بود.

ورود به فروشگاه محصولات نانو