مقدمه
فناوری نانو این روزها به لغت رایجی بدل شدهاست. اما بسیاری از ما متوجه تأثیر شگفتانگیز آن در زندگی روزمره خود نیستیم. فناوری نانو رشتهای است که به سرعت در حال گسترش است. دانشمندان و مهندسان در ساخت مواد در مقیاس نانو توفیقات زیادی کسب کردهاند تا از خواص پیشرفتهای مانند استحکام بالاتر، وزن سبکتر، افزایش رسانایی الکتریکی و واکنشپذیری شیمیایی منحصربهفرد مواد نانو استفاده کنند.
ما در ادامه این مقاله ۱۰ روشی را که با استفاده از آن فناوری نانو توانسته است بر زندگی روزانه ما تاثیر بگذارد را آوردهایم.
-
رایانههای سریعتر، کوچکتر و قدرتمندتری که باتریهای با دوام بیشتری و مصرف مصرف برق بسیار کمتری دارند. مدارهای ساخته شده از نانولولههای کربنی میتوانند در حفظ رشد قدرت رایانه حیاتی باشند.
- تجهیزات تشخیصی پزشکی سریعتر، کاربردیتر و دقیقتر: فناوری نانو سرعت بخشیدن به مراقبتهای پزشکی را ممکن کردهاست. از طرفی سطوح نانومواد موجود روی ایمپلنتها باعث ایجاد مقاومت در برابر عفونت میشوند.
- ذرات نانو موجود در محصولات دارویی جذب آنها را در بدن انسان بهبود میبخشد و انتقال آنها را آسانتر میکند. همچنین میتوان از نانوذرات برای رساندن داروهای شیمی درمانی به سلولهای خاص مانند سلولهای سرطانی استفاده کرد.
- بهبود بهرهوری سوخت خودرو و مقاومت در برابر خوردگی با ساخت قطعات خودرو از مواد نانوکامپوزیتی که سبکتر، قویتر و از نظر شیمیایی مقاوم تر از فلز هستند ممکن شدهاست. نانو فیلترها تقریباً همه ذرات معلق در هوا را قبل از رسیدن به محفظه احتراق از بین میبرند و باعث بهبود مسافت پیموده شده گاز میشوند.
- ذرات نانو یا نانو الیاف موجود در پارچهها میتوانند مقاومت در برابر لکه، مقاومت در برابر آب و مقاومت در برابر شعله را افزایش دهند، بدون اینکه وزن، ضخامت یا سفتی پارچه افزایش چشمگیری داشته باشد. به عنوان مثال، “پرزهای نانویی” موجود روی شلوار، پارچه شلوار را در برابر آب و لکهها مقاوم میکند.
فیلترهای آبی که فقط 15تا20 نانومتر عرض دارند میتوانند ذراتی مانند ویروسها و باکتریهایی که در اندازه نانو وجود دارند را از بین ببرند. این مدل سیستمهای تصفیه آب قابل حمل و مقرونبهصرفه برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی در کشورهای نوظهور ایدهآل هستند.
- نانولولههای کربنی دارای کاربردهای تجاری متنوعی هستند، ازجمله تقویت تجهیزات ورزشی و تولید آنها در وزنهای سبکتر. بهعنوان مثال، یک راکت تنیس ساخته شده با نانولولههای کربنی در هنگام ضربه کمتر خم میشود و باعث افزایش نیرو و دقت در هنگام ضربه میشود.
- اکثر کرمهای ضد آفتاب امروزه از نانوذراتی ساخته شدهاند که بهطور موثر نور UVرا جذب میکنند و از طرفی بهراحتی روی پوست پخش میشوند. همین نانوذرات موجود در بستهبندی مواد غذایی نیز برای کاهش قرارگرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش و افزایش طول عمر استفاده میشوند.
- بسیاری از بطریهای نوشیدنی از پلاستیکهای حاوی نانو رس ساخته شدهاند که مقاومت در برابر نفوذ توسط اکسیژن، دی اکسید کربن و رطوبت را افزایش میدهند. این موضوع ماندگاری بطریها را تا چندین ماه افزایش میدهد.
- به لطف فناوری نانو، میتوان طیف گستردهای از سنسورهای شیمیایی را برای تشخیص یک ماده شیمیایی خاص در سطوح بسیار ریز تولید کرد. این قابلیت برای سیستمهای نظارتی و امنیتی در آزمایشگاهها، سایتهای صنعتی و فرودگاهها ایدهآل است. از نظر پزشکی، از نانوحسگرها میتوان برای شناسایی دقیق سلولها یا مواد خاص در بدن نیز استفاده کرد.